Aport przedsiębiorstwa osoby fizycznej do Spółki z o.o.

Aport działalności gospodarczej

Bardzo częstym sposobem rozwoju działalności gospodarczej jest przeniesienie dotychczasowego majątku do spółki z o.o. Ta decyzja ma przede wszystkim swoje skutki, jeśli chodzi o podatek VAT oraz podatek dochodowy. Po przeprowadzeniu aportu do spółki z o.o. nie powstają zobowiązania podatkowe. Wniesienie majątku sprawia, iż wartość kapitału spółki rośnie, co może mieć ogromne znaczenie dla kontrahentów. W momencie, gdy rozpocznie się sprzedawanie udziałów spółki, to powstanie obowiązek podatkowy w przypadku podatku dochodowego. 

Przekształcenie może nastąpić na trzy sposoby:

• aport przedsiębiorstwa,

• likwidację firmy i założenie nowej spółki,

• przekształcenie formalne.

Aport przedsiębiorstwa jest wykorzystywany przez przedsiębiorców, którzy mają w majątku firmy kosztowne rzeczy, a chcą jednocześnie uniknąć kosztów, które wygeneruje formalne przekształcenie. Aport jednak wiąże się z niebezpieczeństwem uznania tego za wniesienie jedynie elementów majątku przedsiębiorstwa, a nie przeniesieniem przedsiębiorstwa lub jego części. Również występują tutaj problemy w przypadku sukcesji praw jednoosobowej działalności gospodarczej.

Definicja przedsiębiorstwa

Artykuł 55 Kodeksu Cywilnego wskazuje nam, co powinniśmy rozumieć przez słowo przedsiębiorstwo. Jest nim zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, który jest przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. W szczególności jest to:

• nazwa przedsiębiorstwa - elementy, które wyróżniają go jako markę,

• prawa własności do nieruchomości oraz ruchomości,

• prawa wynikające z najmu oraz dzierżawy nieruchomości lub ruchomości,

• środki pieniężne, wierzytelności, papiery wartościowe,

• koncesje, zezwolenia, licencje,

• tajemnice przedsiębiorstwa,

• patenty,

• majątkowe prawa autorskie oraz pokrewne prawa majątkowe,

• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Wszelkie składniki materialne oraz niematerialne, muszą znajdować się we wzajemnych relacjach. Nie mogą stanowić zbioru przypadkowych elementów, lecz zespół współpracujących ze sobą składników. 

Kodeks Cywilny nie określił "zorganizowanej części przedsiębiorstwa", trzeba odnosić się do całości przedsiębiorstwa. Ustawa o CIT wskazuje natomiast, iż "zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa" jest organizacyjnie oraz finansowo wyodrębniony zespół elementów materialnych i niematerialnych, który charakteryzuje się częściową niezależnością. Ponadto normy prawne mówią, iż taki podmiot po odłączeniu od przedsiębiorstwa powinien móc funkcjonować jako samodzielny podmiot prawa. Duży nacisk został położony na to, iż przedsiębiorstwo jest zespołem elementów współpracujących ze sobą, które w przyszłości nie mają posłużyć do wydzielenia się z przedsiębiorstwa mniejszych firm. 

Aport przedsiębiorstwa

Jeśli wkładem do spółki z o.o. w całości jest wkład niepieniężny, to umowa spółki musi bezpośrednio wskazywać przedmiot wkładu, jak również wspólnika, który tego dokonuje. W zamian musi zostać określona ilość oraz wartość nominalna udziałów spółki, którą otrzyma wspólnik. Prawo polskie nie wskazuje, iż w umowie spółki z o.o. musi zostać zawarte szczegółowo, co stanowi przedmiot aportu wnoszonego do firmy. Są przypadki, gdzie występuje ogólne określenie aportu np. "wniesienie przedsiębiorstwa". W innych zazwyczaj opiera się to na wyliczeniu, które odnosi się np. do specyfikacji aportu. 

Wniesienie aportem przedsiębiorstwa do spółki rozumiane jest jako jej zmiana zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych. Wobec czego będzie wymagana uchwała wspólników oraz wpis do rejestru.

Aport przedsiębiorstwa a VAT

Jeśli aportem jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, to art. 6 pkt 1 ustawy o VAT stanowi, iż nie stanowi to przedmiotu ustawy o VAT. Słowo "zbycie" przez ustawę o VAT jest traktowane jak przeniesienie praw do rozporządzania danym towarem. W jednej z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej wskazano, iż "transakcję zbycia" trzeba rozumieć, jak coś pokrewnego do "dostawy towarów". "Zbycie" oznacza przeniesienie praw do zarządzania danymi przedmiotami na prawach właściciela jak np. darowizna. Aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy rozumieć jako dostawę towarów, tym samym nie jest to świadczenie usług. Jeśli ktoś wystawi fakturę VAT związaną z aportem, to musi się liczyć z tym, iż nie odliczy VAT z takiej faktury. Zostanie to uznane za czynność, która nie podlega opodatkowaniu, a zobowiązanie do zapłacenia "podatku" nastąpi na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT. 

Aport przedsiębiorstwa a PCC

Brak opodatkowania w przypadku VAT oznacza jednocześnie, iż aport będzie opodatkowany za pomocą podatku od czynności cywilnoprawnych. Wynika to z tego, iż aport wymaga zmiany umowy spółki.  Opodatkowana zostanie wartość kapitału zakładowego lub wartość dodana dzięki przeniesieniu przedsiębiorstwa do spółki. Stawka podatku będzie wynosiła 0,5%. 

Aport przedsiębiorstwa a CIT oraz PIT

Osoba, która wnosi aport do wysokości nominalnej wartości udziałów w danej spółce z o.o., jest wolna od podatku dochodowego. Spółka, która przyjmuje aport, za którego pomocą zwiększy kapitał zakładowy, nie będzie rozpoznawała przychodu podatkowego. Przeniesienie przedsiębiorstwa może zostać uznane za dochód, gdy aport zostanie umorzony lub zbyty na rzecz spółki, aby go umorzyć.

Ustawa o CIT nakazuje podmiotowi otrzymującemu aport:

• aby składniki majątku wniesionego poprzez aport zostały utrzymane na tym samym poziomie w celach podatkowych,

• aby kontynuować metodę amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

W praktyce umożliwia to, aby spółka z o.o. wykazała w wydatkach np.  zakup materiałów, towarów handlowych, czy też innych składników, które zostały zakupione przez firmę wnoszącą aport. Warunek jest jeden, musi to być związane z działalnością gospodarczą. Istotnym faktem jest również, iż Ordynacja Podatkowa wskazuje, iż nie następuje tutaj sukcesja podatkowa. Wobec czego do kosztów podatkowych nie zostaną  zaliczone odsetki od zobowiązań, które zostały przejęte wraz z aportem.

Sprzedaż majątku otrzymanego w drodze aportu

Jeśli spółka z o.o. dokona sprzedaży majątku, który został wniesiony do spółki za pomocą aportu, to zostanie to objęte VAT. Należy to wtedy potraktować, jak zwykłą sprzedaż, która jest objęta VAT. Wobec czego zastosowanie będą miały zasady ogólne. Istnieje możliwość zastosowania zwolnienia z VAT, gdy przedmiotem sprzedaży jest budynek lub jego część. Warto zaznaczyć, iż sprzedaż elementu, który stanowił aport, nie zmniejsza wysokości kapitału zakładowego spółki. 

Data publikacji: 2018-03-02