Jak skutecznie przekazać darowiznę bez podatku?

Darowizna bez podatku

Istnieje możliwość nieodpłatnego przekazania części naszego majątku krewnym a nawet organizacji, jeśli zachowamy stosowne wytyczne. Zasady, na podstawie których mogą być przekazywane darowizny zostały wskazane w Kodeksie Cywilnym. Istnieją również sposoby, które pozwalają odliczyć darowiznę jako ulgę w PIT. Są to darowizny związane z wszelkimi organizacjami charytatywnymi oraz Kościołem. Bywają takie sytuacje, iż można nawet otrzymać nadpłatę z Urzędu Skarbowego

Darowizna w rodzinie

W Polsce najczęściej to bliscy przekazują sobie różne rzeczy w formie prezentów. Bardzo często zdarza się, iż rodzice podarują dziecku pierwszy samochód. Dwoma głównymi czynnikami, od których zależy, czy będziemy musieli zapłacić podatek to:

  • stopień pokrewieństwa,

  • wysokość darowizny. 

W darowiźnie może być przekazana zarówno ruchomość, jak i nieruchomość. W zależności od tego różnić się będzie znacząco rodzaj umowy, który będzie zawierany między darczyńcą a obdarowanym:

  • jeśli przedmiotem darowizny są ruchomości, to nie jest wymagane, aby umowa została sporządzona u notariusza. Wystarczy standardowa umowa zawarta przez obie strony. Minimalnie należy w nich podać:

    • dane darczyńcy np. Pesel,

    • dane obdarowanego np. dane zawarte w dowodzie osobistym.

  • jeśli przedmiotem darowizny jest nieruchomość to wymaga się, aby darowizna została sporządzona w formie aktu notarialnego przez notariusza. W kancelarii notarialnej muszą się stawić wszystkie strony przedmiotu darowizny wraz z dowodami osobistymi. Darczyńca jest również zobowiązany do tego, aby posiadać przy sobie tytuł prawny udowadniający własność nieruchomości. Notariusz zatrzymuje dla siebie oryginał umowy ze względu na ciążącą na nim odpowiedzialność. Każda ze stron darowizny otrzymuje stosowny odpis umowy.

Dopuszczana jest przez prawo ustna forma darowizny, która dojdzie do skutku np. gdy pieniądze zostaną przelane na konto. Istotnym faktem jest to, iż darowizna należy do majątku osobistego obdarowanego, a więc nie będzie wchodzić w skład wspólności majątkowej. 

Stopień pokrewieństwa

Darowizna co do zasady podlega opodatkowaniu, są od tego jednak wyjątki. Do zapłacenia podatku zobowiązany jest  zawsze obdarowany, chyba że zwalniają go z tego przepisy. Wszystko zależy od tego, do której grupy podatników został zakwalifikowany obdarowany oraz darczyńca. Aktualnie obowiązują grupy podatkowe, im pokrewieństwo jest mniejsze, tym większy zapłacimy podatek. Darowizna dla:

  • małżonka,

  • rodzeństwa,

  • rodziców,

  • dzieci.

Jednakże aby ta darowizna nie została opodatkowana, to te osoby muszą zgłosić zaistniałą sytuację do Urzędu Skarbowego. Umowę notarialną zobowiązany jest również zgłosić notariusz. Również synowa, zięć i teściowie mogą uniknąć podatku poprzez tzw. ulgę mieszkaniową. Dla przykładu jeśli rodzice przekażą mieszkanie córce oraz zięciowi, to zięć uniknie opodatkowania, jeśli nie jest właścicielem lub najemcą innego mieszkania. 

Kwoty wolne od opodatkowania

Każda grupa podatkowa posiada określone kwoty, których nie trzeba zgłaszać do Urzędu Skarbowego, gdyż są wolne od jakiegokolwiek podatku. Kwoty wynoszą odpowiednio:

  • 9 637 dla I grupy podatkowej,

  • 7 267 dla II grupy podatkowej,

  • 4902 dla III grupy podatkowej.

Z tego zwolnienia każda grupa podatkowa może skorzystać raz na 5 lat. Urząd Skarbowy będzie zliczał wszystkie darowizny w ciągu ostatnich 5 lat.

Zgłoszenie darowizny

Podatnik jest zobowiązany zgłosić każdą darowiznę, która przekracza wcześniej wskazane kwoty. Muszą to zrobić nawet osoby, które są generalnie zwolnione od podatku od darowizny, czyli osoby z I grupy podatkowej. Od zgłoszenia bowiem jest uzależnione zwolnienie z podatku od darowizn. 

Zgłoszenie przez notariusza

W przypadku umowy notarialnej do zgłoszenia zobowiązany został również notariusz. Pobiera on podatek od obdarowanego  i przekazuje do Urzędu Skarbowego. 

Zgłoszenie przez obdarowanego

Obdarowany jest zobowiązany do poinformowania Urzędu Skarbowego w terminie 6 miesięcy od podpisania umowy darowizny. 

Stawki dla grup podatkowych

W momencie złożenia druku, Urząd Skarbowy zostaje zobowiązany do naliczenia stosownego podatku od darowizny. Do zapłacenia podatku są zobowiązane wyłącznie osoby z II oraz z III grupy podatkowej oraz niektóre osoby z I grupy podatkowej.

I grupa podatkowa

Zwolnienie  z podatku:

  • dzieci,

  • małżonek,

  • wnuki,

  • rodzice,

  • dziadkowie,

  • pasierb,

  • macocha,

  • ojczym.

Płacą podatek:

  • zięć,

  • synowa,

  • teściowa.

 Stawki:

  • darowizna do 10 278 - podatek wynosi 3% od jej wartości,

  • darowizna od 10 278 do 20 556 - podatek wynosi 308 i 30 gr oraz 5% nadwyżki od kwoty 10 278 ,

  • wartości darowizny ponad 20 556 - podatek wynosi 822 20 gr oraz 7% nadwyżki od kwoty 20 556 .

II grupa podatkowa

  • wartość darowizny do 10 278 - podatek w wysokości 7%,

  • wartość darowizny ponad 10 278 do 20 556 - 719 50 gr oraz 9% podatku od nadwyżki 10 278 ,

  • darowizna ponad 20 556 - 1644 50 gr oraz 12% podatku od nadwyżki 20 556 .

III grupa podatkowa

  • wartość darowizny do 10 278 - podatek w wysokości 12%,

  • wartość darowizny od 10 278 do 20 556 - 1233 40 gr oraz 16% podatku od nadwyżki 10 278 ,

  • wartość darowizny ponad 20 556 - 2877 90 gr oraz 20% podatku od nadwyżki 20 556.

Darowizna a PIT

Jeśli przekazaliśmy darowiznę na cele charytatywne lub Kościołowi, to możemy ją odliczyć od podatku w deklaracji rocznej. Na takie darowizny przysługują bowiem wszelakie ulgi podatkowe. Darowizny, które odliczamy w PIT możemy podzielić na dwie grupy:

  • Ulgi bez limitu - są to darowizny, które zostały przekazane na cele Kościoła lub cele charytatywne. Taką ulgę można odliczyć w całości w deklaracji PIT jeśli spełnimy określone przesłanki:

    • musimy posiadać dowód dokonania przelewu lub proboszcz musi wydać stosowne oświadczenie, iż otrzymał darowiznę,

    • otrzymać od proboszcza stosowne rozliczenie dotyczące wykorzystania środków zgodnie ze wskazanym przeznaczeniem.

  • Ulgi z limitem - będzie nią przekazywanie środków na cele kultu religijnego np. budowę kościoła. W takim przypadku możemy odliczyć do 6% naszego dochodu.

W deklaracji PIT możemy ponadto przekazać 1% podatku na cele organizacji pożytku publicznego. Stosownego odliczenia mogą dokonać:

  • podatnicy, którzy są przedmiotem podatku dochodowego od osób fizycznych,

  • podatnicy, którzy wybrali ryczałt,

  • podatnicy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą oraz płacą podatek w wysokości 19%.

 

Data publikacji: 2018-05-21