Likwidacja spółki

Likwidacja Spółki

Likwidacja spółki jest procesem, który ma na celu upłynnienie majątku spółki oraz spłatę wszelkich długów przed całkowitym zakończeniem prowadzenia działalności gospodarczej. Spółka kapitałowa obligatoryjnie musi przeprowadzić stosowną likwidację spółki, aby móc ją rozwiązać w świetle prawa. Likwidacja zazwyczaj jest prowadzona pod nazwą spółki z dopiskiem "likwidacja". Istotnym jest również, iż w trakcie likwidacji spółka wciąż ma osobowość prawną, dopiero rozwiązanie spółki oraz ostateczne wykreślenie z rejestru oznacza koniec funkcjonowania w obrocie prawnym. Fakt rozpoczęcia likwidacji spółki wymaga zgłoszenia do KRS oraz ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Zgłoszenie musi zostać przedłożone w terminie 7 dni od podjęcia uchwały przez zgromadzenie wspólników o likwidacji spółki. Członkowie zarządu z zasady są ustanawiani na czas likwidacji likwidatorami. Dzięki temu ruchowi nie trzeba ich odwoływać ze swoich stanowisk. 

Spółka z o.o., która została zarejestrowana w trybie elektronicznym, również w nim może zostać odwołana. Wystarczy, aby uchwała o likwidacji spółki podjęta przez zgromadzenie wspólników była podpisana kwalifikowanymi podpisami elektronicznymi lub profilem ePUAP.

Do zgłoszenia o likwidacji spółki powinniśmy dołączyć określone dokumenty:

• zgoda likwidatorów na pełnienie funkcji, chyba że wniosek jest składany przez likwidatorów,

• uchwała zgromadzenia wspólników oraz akt notarialny, który jest jednoznaczny z rozpoczęciem likwidacji,

• zatwierdzony bilans otwarcia likwidacji

Sąd rejestrowy ma 7 dni, aby odpowiedzieć na wniosek w sprawie otwarcia likwidacji. Od otwarcia spółki wszyscy wierzyciele mają 3 miesiące na zgłoszenie wierzytelności, które występują wobec spółki.

Koszt związany z likwidacją spółki w KRS

• Jeśli spółka została zarejestrowana w sposób tradycyjny, to koszt wynosi 350 zł.

• Jeśli spółka została zarejestrowana elektronicznie, to koszt wynosi 300 zł.

Ponadto trzeba się liczyć z tym, iż za ogłoszenia dla wierzycieli dodatkowo trzeba również zapłacić. Opłata, jaką trzeba uiścić, to 70 gr za każdy znak, nie mniej niż 60 zł za ogłoszenie. Jeśli, któryś ze znaków ma zostać napisany szczególną czcionką np. być pogrubiony, to opłata wzrasta o 30%. Przed ogłoszeniem, najlepiej jest poprosić o jego wycenę w punkcie przyjmowania zgłoszeń.  

Spółki osobowe

Rozwiązanie spółki osobowej nie wymaga obligatoryjnie przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego. Wyjątkiem od tej zasady jest spółka komandytowo-akcyjna, względem której stosuje się przepisy związane ze spółką akcyjną. 

Spółka jawna należy do jednej z najpopularniejszych spółek osobowych. Koniec funkcjonowania spółki jawnej przychodzi wraz z wykreśleniem jej z Krajowego Rejestru Sądowego. Przed złożeniem stosownych dokumentów w sprawie wykreślenia, można przeprowadzić likwidację spółki jawnej. Likwidację spółki jawnej regulują art. 67-85 Kodeksu Spółek Handlowych. Likwidacja następuje wraz z powstaniem przyczyn, które powodują rozwiązanie spółki np.:

• umowa przewiduje przyczyny rozwiązania spółki,

• jednomyślna uchwała wspólników,

• upadłość spółki,

• śmierć wspólnika,

• wypowiedzenie umowy spółki,

• prawomocne orzeczenie sądu.

Likwidatorzy obligatoryjnie zgłaszają otwarcie likwidacji do sądu rejestrowego. Każdy z likwidatorów z osobna ma prawo do zgłoszenia likwidacji spółki. Likwidatorem mogą być wszyscy wspólnicy, członkowie zarządu oraz osoby spoza spółki. Likwidator może zostać odwołany jednomyślną uchwałą wszystkich wspólników lub przez sąd, jeśli ten uzna to za stosowne. Na likwidatorach ciąży obowiązek sporządzenia bilansu otwarcia likwidacji. Ma on na celu ustalenie rzeczywistego majątku spółki, który zostanie w trakcie likwidacji upłynniony. W pierwszej kolejności z majątku spółki będą zaspokajani wierzyciele, a dopiero następnie wspólnicy spółki. Ponadto likwidatorzy są zobowiązani do sporządzania sprawozdań finansowych na koniec roku obrotowego. 

Głównym celem likwidacji jest spieniężenie majątku spółki. Na likwidatorach ciąży obowiązek:

• zakończenia wszelkich interesów, które prowadzi spółka,

• ściągnięcia wszelkich wierzytelności spółki,

• wypełnienia wszystkich zobowiązań spółki,

• upłynnienia majątku.

Podejmowanie prowadzenia się nowych interesów w ramach likwidacji spółki, jest możliwe, tylko jeśli jest wymagane do zakończenia aktualnych spraw. Jeśli majątek spółki nie wystarcza do spłacenia wierzytelności, wówczas dzieli się go stosownie między wspólników. Jeśli któryś ze wspólników okaże się niewypłacalny, to dług przejmują pozostali. Rzeczy, które dany wspólnik wniósł do spółki wyłącznie do użytku, zwraca się mu w naturze. Zakończenie likwidacji jest zgłaszane do Krajowego Rejestru Sądowego przez likwidatorów. Wszelkie dokumenty spółki, które mogą być potrzebne innym podmiotom w przyszłości, należy przekazać do przechowania na okres nie mniejszy niż 5 lat. Jeśli wspólnicy nie mogą dojść w tej sprawie do porozumienia, osobę, która będzie przechowywać dokumenty, wyznacza sąd rejestrowy. Do reszty spółek osobowych stosuje się przepisy dla spółki jawnej, z wyjątkiem spółki komandytowo-akcyjnej.

Spółki kapitałowe

W przypadku spółek kapitałowych postępowanie likwidacyjne jest obligatoryjne. Jedynym wyjątkiem od tego obowiązku jest sytuacja, gdy spółka nie posiada majątku oraz wierzycieli. Dopuszcza się wtedy zastosowanie przepisów prawa spółdzielczego oraz wykreślenie bez zastosowania postępowania likwidacyjnego. 

Spółka z o.o.

Najpopularniejsza w Polsce jest spółka z o.o., która wymaga obligatoryjnie przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego przed wykreśleniem z Krajowego Rejestru Sądowego. Przeprowadzenie likwidacji spółki z o.o. regulują art. 270-290 Kodeksu Spółek Handlowych. Przyczyną otwarcia likwidacji może być:

• spełnienie przesłanek zawartych w umowie,

• uchwała wspólników, która stanowi o rozwiązaniu spółki lub przeniesieniu siedziby poza teren Polski,

• upadłość spółki.

Sąd również ma prawo, by orzec o rozwiązaniu oraz wykreśleniu spółki z KRS w przypadku, gdy:

• w stosowanym czasie nie zawarto umowy spółki,

• przedmiot działalności spółki jest niezgodny z prawem,

• umowa spółki nie zawiera jednego z istotnych elementów działalności,

• osoby, które podpisały umowę, nie posiadały osobowości prawnej w momencie jej podpisania.

Ponadto są również inne sytuacje, w których sąd może orzec rozwiązanie spółki, jak np.:

• jeśli rozwiązania spółki zażąda wspólnik lub członek organu spółki. Może do tego dojść, gdy spółka nie jest w stanie realizować swojego celu lub powstały inne ważne przyczyny,

• jeśli zażąda tego uprawniony organ państwowy w momencie, gdy spółka zagraża interesowi publicznemu.

Likwidatorzy również w tym przypadku zobowiązani są do złożenia stosownego zgłoszenia otwarcia likwidacji w sądzie rejestrowym. Każdy z likwidatorów z osobna może zgłosić otwarcie likwidacji w sądzie rejestrowym. W przypadku spółki z o.o. likwidatorami są członkowie zarządu, chyba że regulacje umowy stanowią inaczej. Sąd w przypadku rozwiązania spółki orzeka jednocześnie osoby, które będą likwidatorami. Jeśli likwidatorzy nie będą wypełniać swoich obowiązków, to w każdej chwili mogą zostać odwołani przez zgromadzenie wspólników. 

Również w przypadku spółki z o.o. mają oni obowiązek sporządzić bilans otwarcia likwidacji. Bilans musi zostać zatwierdzony przez zgromadzenie wspólników. Bilans ma za zadanie nie tylko upłynnić majątek spółki, ale również dokonać stosownego podziału pomiędzy wierzycieli i wspólników. Jeśli postępowanie likwidacyjne będzie trwać dłużej niż rok obrotowy, to likwidatorzy muszą przedstawić raport ze swojej działalności zgromadzeniu wspólników. 

Jednym z obowiązków likwidatorów w tym wypadku jest dokonanie stosownego ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. W tymże ogłoszeniu wierzyciele są wzywani do zgłoszenia swoich wierzytelności w terminie 3 miesięcy od ogłoszenia. Jeśli mimo tego, iż część wierzycieli się nie zgłosiła, a spółka ma wiedzę o ich wierzytelnościach, to likwidatorzy są zobowiązani zabezpieczyć odpowiednią kwotę w depozycie sądowym. Ta zasada dotyczy również wierzytelności przyszłych oraz spornych. 

Pozostały majątek spółki musi zostać podzielony między wspólników stosownie do ich udziałów. Umowa spółki może określać inne warunki podziału pozostałego majątku. Majątek, który pozostał po likwidacji spółki, nie może zostać rozdzielony między wspólników wcześniej, niż 6 miesięcy od wezwania wierzycieli do zgłaszania się. Likwidatorzy w takim wypadku sporządzają sprawozdanie likwidatorskie, które musi zatwierdzić zgromadzenie wspólników. Jeśli zgromadzenie wspólników zatwierdzi sprawozdanie likwidatorskie, to jest ono przedkładane sądowi rejestrowemu wraz z wnioskiem o wykreślenie z KRS. Likwidatorzy muszą również zawiadomić Urząd Skarbowy, iż spółka z o.o. przestała  funkcjonować w obrocie prawnym wraz z odpisem sprawozdania likwidacyjnego. 

Spółka akcyjna

Art. 459-478 Kodeksu Spółek Handlowych regulują przeprowadzenie likwidacji w spółce akcyjnej. Otwarcie likwidacji może nastąpić poprzez:

•  uprawomocnienie się orzeczenia sądu w sprawie rozwiązania spółki,

• zgromadzenie wspólników, które zgodnie z prawem podjęło uchwałę o rozwiązaniu spółki.

W przypadku likwidacji majątek firmy powinien pozwolić na spłatę lub przynajmniej zabezpieczenie należności dla wierzycieli. W innym przypadku należy ogłosić upadłość firmy. Istnieją przyczyny, które mogą spowodować rozwiązanie spółki

• spełnienie przesłanek w statucie firmy,

• uchwała zgromadzenie wspólników, która mówi o przeniesieniu siedziby spółki poza granicę Polski,

• upadłość spółki.

Akcjonariusze w każdej chwili mogą podjąć uchwałę o dalszym prowadzeniu działalności. Może być ona podjęta do dnia zgłoszenie wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego. W momencie, gdy spółka rozpoczyna proces likwidacyjny, to akcjonariusze nie mogą pobierać już dywidendy, obowiązuje zakaz wypłacania funduszy na rzecz akcjonariuszy. Podział upłynnionego majątku pomiędzy akcjonariuszy może zostać dokonany, dopiero gdy zostaną zaspokojone wierzytelności. 

Likwidatorami takiej spółki są członkowie zarządu, chyba że wspólnicy postanowią inaczej. Likwidatorzy są zobowiązani do zgłoszenia likwidacji do rejestru. Likwidatorzy są zobowiązani do dwukrotnego ogłoszenia likwidacji spółki oraz wezwania wierzycieli do zgłaszania ich należności. Ogłoszenia dla wierzycieli nie dokonuje się jedynie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, lecz także w odpowiednim piśmie, które jest wskazane w statucie. 

Jeżeli spółka posiadała ustanowioną prokurę, to z dniem otwarcia likwidacji staje się ona nieważna. Jeżeli kapitał zakładowy będzie zbyt mały, aby pokryć koszty związane z wierzycielami, to likwidatorzy zaczną go pokrywać z kapitału wspólników. Pobieranie wpłat z majątku wspólników rozpocznie się od akcji nieuprzywilejowanych. Jeżeli wciąż nie wystarczy to na zaspokojenie zobowiązań spółki, następne będą akcje uprzywilejowane. Podział pozostałego majątku między wspólników nie może nastąpić wcześniej, aniżeli po roku od otwarcia likwidacji. 

Po wykonaniu wszystkich czynności likwidatorzy są zobowiązani przedstawić zgromadzeniu wspólników sprawozdanie likwidatorskie.  Akceptacja jest jednoznaczna ze złożeniem stosownych dokumentów do sądu rejestrowego. O zakończeniu działalności spółki powinien zostać zawiadomiony Urząd Skarbowy. 

Data publikacji: 2018-02-09