Przedawnienie długów - zmiany w 2018

Nowelizacja ustawy

Dotychczasowe regulacje wskazywały, iż to dłużnik musi wykazać inicjatywę w sprawie instytucji przedawnienia w toku postępowania. Natomiast po stronie wierzyciela leżało udowodnienie, iż dany dług nie uległ przedawnieniu przed sądem. Jeżeli dłużnik nie zgłosił, iż dług uległ przedawnieniu, to sąd nie podejmował żadnych czynności. Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt, zgodnie z którym nastąpią znaczne zmiany w zakresie przedawnień. Cześć wcześniej zapowiadanych zmian, nie zostanie wprowadzona w życie. Początkowo, to sąd z urzędu miał badać, czy tytuł do danego roszczenia uległ przedawnieniu zgodnie z normami prawnymi. Jednakże, zapowiadana przez resort zasada nie zostanie wprowadzona. Jej miejsce zajmie ustawowa zasada wskazująca, iż nie można dochodzić roszczeń, które uległy przedawnieniu. Od tej zasady normodawca ustanowił wyjątki. 

Skrócenie terminu przedawnienia

Znaczną zmianą zarówno z perspektywy dłużnika, jak i wierzyciela, jest skrócenie terminu przedawnienia z 10 do 6 lat. Zmiana dotyczy roszczeń związanych z osobami prywatnymi  Termin ten nie dotyczy roszczeń związanych z działalnością gospodarczą, bowiem te pozostają bez zmian. Przepisy przejściowe wskazują, że dla roszczeń nieprzedawnionych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się nowe przepisy. Jeżeli według nowych przepisów termin przedawnienia upływa w terminie późniejszym, niż według zasad dotychczasowych, to stosuje się przepisy dotychczasowe

Wydłużenie terminów przedawnienia

Wydłużenie terminów przedawnienia nastąpi poprzez sposób, w jaki będą one obliczane. Do tej pory przepisy stanowiły, iż przedawnienie długu następuje z dniem kalendarzowym, który jest odpowiedni temu, który rozpoczął jego bieg. Natomiast teraz termin przedawnienia dłuższy niż 2-letni upłynie zgodnie z przepisami ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym mija termin przedawnienia.  W praktyce termin przedawnienia, który przypadał na styczeń 2018 roku, teraz przedawni się dopiero z końcem tego roku. 

Uwzględnienie roszczenia mimo przedawnienia

Istotnym jest również fakt, iż projekt ustawy wprowadza możliwość dochodzenia roszczeń mimo ich przedawnienia. W wyjątkowych sytuacjach sąd może nie wziąć pod uwagę upływu terminu przedawnienia. Zostały podane kryteria, w oparciu o które sąd ma ustalić "wyjątkowość":

  • długość terminu przedawnienia,
  • długość okresu od terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia
  • charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczeń.

Oznacza to, że przedawnienie nie rodzi po stronie sądu obowiązku odrzucenia danego powództwa. Wymiar sprawiedliwości ma za zadanie uwzględnić przy tym tzw. zasady słuszności, które mają charakter klauzuli generalnej i są pojęciem nieostrym.

Przedawnienie długów a rachunek bankowy

Nowelizacja prawa dotycząca przedawnienia długów przewiduje, iż komornik nie będzie mógł przejąć od razu kwoty znajdującej się na naszym rachunku bankowym. Jak dotąd komornik  w trybie natychmiastowym  mógł uzyskać dostęp do naszych pieniędzy na rachunkach bankowych. Regulacja uniemożliwia  podjęcie jakichkolwiek działań obronnych ze strony dłużnika np. gdy roszczenie zostało już uregulowane lub uległo przedawnieniu. Zgodnie z nowelizacją prawa pieniądze trafią na konto komornika dopiero po upływie 7 dni . W tym czasie dłużnik będzie musiał wnieść powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego. W przypadku alimentów oraz renty komornik wciąż mając tytuł wykonawczy w trybie natychmiastowym zajmie środki na rachunku bankowym. Dobro dzieci oraz poszkodowanego ma priorytet wobec osób, przeciwko którym prowadzone jest postępowanie przez komornika

Data publikacji: 2017-11-09